Maktskifte i Sunndal KrF

Denne veka kunne lokalavisa Driva melde at det hadde vore maktskifte i Sunndal KrF. Arne Chr. Drøpping hadde overlate leiinga av lokallaget til underteikna.

Eg kunne vel ikkje vore meir ueinig i framstillinga enn det eg skal presisere her.

Det Driva ikkje fortel noko om, er om dette sokalla maktskiftet utgjer noko endring. Og i såfall: For kva eller kven skulle denne endringa ha noko å seie? For lokallaget Sunndal KrF? For folk elles?

Eg reagerte altså mest på at leiarskiftet vart kalla eit maktskifte. Makt er eit sensitivt omgrep, og dei færraste vil vel innrømme at dei søker makt. Å delta i eit politisk parti er ei form for maktsøking. Makt- og demokratiutredninga som vart lagt fram i 2003 viser at makt knytta til politiske parti har hatt ei endring dei siste tiåra. Parti som før samla store massar, har no i større grad vorte nettverksparti. Å kjenne dei rette personane har blitt meir og meir viktig. Dei største partia har greidd å senke sugerøret ned i kassa til store organisasjonar og bedrifter, og pengar og makt heng uløyseleg saman, det er ei kjensgjerning.

Noreg har noko som vert kalla mindretalsparlamentarisme. Det vil seie at det er faktisk mogleg å oppnå politisk makt utan at ein har vunne valet. Dette har ein sett i fleire regjeringskonstellasjonar dei siste 16 åra. 1997 var eit tidsskilje i det politiske landskapet i Noreg, då mindretalsregjeringa Bondevik I vart skipa, og viste seg og å vere svært levedyktig. Regjeringa viste seg og å vere svært handledyktig, og fekk sett fleire viktige saker på dagsorden og vedtatt til trass for at dei tre regjeringspartia hadde berre 42 representantar på Stortinget.

Mitt klare inntrykk er at folk flest ønskjer at denne mindretalsparlamentarismen skal oppretthaldast. På den måten har dei små partia – uavhengig av fløy – høve til å kunne søke reell makt og påverking. Men ein stiller seg lagleg til for hogg! Det har det siste halvåret vist, kor presset mot det vesle 5,5 %-partiet har vore hardare enn nokon gong. KrF gjekk inn i reelle forhandlingar om å vere i regjering saman med Venstre, Høgre og Framstegspartiet. Då det viste seg ikkje å vere mogleg, fekk likevel både KrF og Venstre reell påverking av regjeringspolitikken, deriblant i fleire saker som har skapt sterke dragningar i debatten. Det er det slettes ikkje alle som tåler, men er fullt og heilt ein legal måte å søke makt på.

Den gong eg studerte statsvitskap, fekk vi høyre at politikk handlar om «how we talk and how we act». Ja, tale og handling heng saman! KrF ønskjer på same måten som andre parti å kunne setje sin politikk ut i handling. Å kunne vise at ein har evna til å handle er å vise at ein har makt. Det er ikkje alltid det er verken pengane eller storleiken som bestemmer kor mykje makt ein kan utøve.

Sunndal KrF har hatt eit leiarskifte. Det vil ikkje medføre verken meir eller mindre makt til lokallaget. Makta er fortsatt den same, men vi skal bruke den til å påverke i det som er små og store saker i sunndalssamfunnet. Så får vi heller sjå om styrkeforholdet er endra når stemmene ved kommunevalet i 2015 er opptalt.