Maktskifte i Sunndal KrF

Denne veka kunne lokalavisa Driva melde at det hadde vore maktskifte i Sunndal KrF. Arne Chr. Drøpping hadde overlate leiinga av lokallaget til underteikna.

Eg kunne vel ikkje vore meir ueinig i framstillinga enn det eg skal presisere her.

Det Driva ikkje fortel noko om, er om dette sokalla maktskiftet utgjer noko endring. Og i såfall: For kva eller kven skulle denne endringa ha noko å seie? For lokallaget Sunndal KrF? For folk elles?

Eg reagerte altså mest på at leiarskiftet vart kalla eit maktskifte. Makt er eit sensitivt omgrep, og dei færraste vil vel innrømme at dei søker makt. Å delta i eit politisk parti er ei form for maktsøking. Makt- og demokratiutredninga som vart lagt fram i 2003 viser at makt knytta til politiske parti har hatt ei endring dei siste tiåra. Parti som før samla store massar, har no i større grad vorte nettverksparti. Å kjenne dei rette personane har blitt meir og meir viktig. Dei største partia har greidd å senke sugerøret ned i kassa til store organisasjonar og bedrifter, og pengar og makt heng uløyseleg saman, det er ei kjensgjerning.

Noreg har noko som vert kalla mindretalsparlamentarisme. Det vil seie at det er faktisk mogleg å oppnå politisk makt utan at ein har vunne valet. Dette har ein sett i fleire regjeringskonstellasjonar dei siste 16 åra. 1997 var eit tidsskilje i det politiske landskapet i Noreg, då mindretalsregjeringa Bondevik I vart skipa, og viste seg og å vere svært levedyktig. Regjeringa viste seg og å vere svært handledyktig, og fekk sett fleire viktige saker på dagsorden og vedtatt til trass for at dei tre regjeringspartia hadde berre 42 representantar på Stortinget.

Mitt klare inntrykk er at folk flest ønskjer at denne mindretalsparlamentarismen skal oppretthaldast. På den måten har dei små partia – uavhengig av fløy – høve til å kunne søke reell makt og påverking. Men ein stiller seg lagleg til for hogg! Det har det siste halvåret vist, kor presset mot det vesle 5,5 %-partiet har vore hardare enn nokon gong. KrF gjekk inn i reelle forhandlingar om å vere i regjering saman med Venstre, Høgre og Framstegspartiet. Då det viste seg ikkje å vere mogleg, fekk likevel både KrF og Venstre reell påverking av regjeringspolitikken, deriblant i fleire saker som har skapt sterke dragningar i debatten. Det er det slettes ikkje alle som tåler, men er fullt og heilt ein legal måte å søke makt på.

Den gong eg studerte statsvitskap, fekk vi høyre at politikk handlar om «how we talk and how we act». Ja, tale og handling heng saman! KrF ønskjer på same måten som andre parti å kunne setje sin politikk ut i handling. Å kunne vise at ein har evna til å handle er å vise at ein har makt. Det er ikkje alltid det er verken pengane eller storleiken som bestemmer kor mykje makt ein kan utøve.

Sunndal KrF har hatt eit leiarskifte. Det vil ikkje medføre verken meir eller mindre makt til lokallaget. Makta er fortsatt den same, men vi skal bruke den til å påverke i det som er små og store saker i sunndalssamfunnet. Så får vi heller sjå om styrkeforholdet er endra når stemmene ved kommunevalet i 2015 er opptalt.

Den lille, svarte mannen

Eit lite fredags ettermiddag-dikt.

Eg hadde møtt han før

den lille, svarte mannen

Stadig nær mi dør,

men utan gode ord "på tannen"

Eg hadde møtt han før,

så eg kjende han igjen,

Men han var slettes ikkje min ven.

Han kom til meg om dagen,

kom til meg om natta

Kom, og så høgt han kunne skratta.

Eg hadde møtt han før,

så eg kjende han igjen

Men han var slettes ikkje min ven.

Han kom på skuldra og fortalte

Om alt og ingen ting

Men det var ikkje av det gode,

han fekk tankane mine i sving

Han kom både titt og ofte,

så eg kjende han igjen,

men eg spurde aldri om han ville bli min ven.

No sitt han der fortsatt, på skuldra mi

Det er ikkje plana at han skal få bli

For den lille, svarte mannen

skal få høyre mi røyst:

Eg vil ikkje vite av deg, eg treng ikkje trøyst!

Eg ristar han av meg, går vidare fort

Gjer det eg må for å få mannen bort!

Eg hadde møtt han for ofte,

og kjende han igjen

Den lille, svarte djevelen blir aldri min ven!

Og så gjer eg som haren...

...nemleg å hoppe vidare...! Og no: Over til bakekroken!

For nokre dagar sidan bakte eg brød som vart så god at eg er mesta misunneleg på meg sjølv.
Det starta med at eg fekk ei bok med oppskrifter med speltmjøl til bursdagen min - Bak med spelt av Mone Eli Sæland.
Eg har ikkje hatt speltmjøl ståande heime dei siste månadane, så boka har ikkje vore i bruk. Men for nokre veker sidan kjøpte eg inn litt ymse utval av sorten, så det begynte å nærme seg tida for å få det brukt.
Eg bladde meg fram til ei oppskrift som eg syntes vekte mi interesse, nemleg valnøttbrød.
Eg valte å sløyfe valnøttene, men prøvde å følgje oppskrifta slik høveleg elles. Her er oppskrifta med mine endringar i tillegg:

Til 2 brød:
2 dl vatn
2 dl appelsinjuice
2 dl biola eller yoghurt naturell
3 ss rapsolje eller smør
1 pk fersk eller tørr gjær
2 ts salt
2 ss (lønne)sirup
2 ts revet muskat
1 ts malt ingefær
2 dl sikta rug
2 dl speltflak
6 dl sammalt spelt
4 ss fiberhusk
8-9 dl sikta spelt
4-5 stk mosa kokt potet
1-2 dl raspa gulrot

Eg varma opp vatn, juice og yoghurt til nærare 40 grader. Så blanda eg det saman med alt det tørre i ein miksmaster og blanda saman. Potet og gulrot hadde eg oppi til slutt.
Fiberhusk er eit bindemiddel. Før trudde eg at ein berre brukte det når ein baka lavkarbobrød for å få det til å hengje saman, men no ser eg at det passar godt å ha oppi vanlig brøddeig og. I tillegg står det på pakka at det gjer baksten saftigare. Om det var fiberhusken eller samansetninga av alt i brødet som gjorde det saftig, skal vere usagt, men saftigare brød enn det her, har iallfall eg aldri bakt før!
Eg lot det stå og heve ei stund, før eg baka ut to brød. Alminnelig steiketid: Ca 200 grader i rundt 45 minutt på nedste rille!
Eg har iallfall aldri bakt betre brød! Lykke til :)

Nokre tankar om døden - og livet!

For kvar gong kreftspøkelset tar med seg ein til inn i døden, kjenner eg det skrik i meg. NEI, eg vil ikkje! Kan nokon stoppe han?!

Denne veka vart Anbjørg Håtun begravd, og i dag kom meldinga eg visste ville komme snart: Handballtrenar Karl Erik Bøhn var død. Kreftspøkelset tok to nye inn på lista si - to ressursmenneske i sin beste alder.
I løpet av dei siste 14 månadane har fem bekjente av meg - alle fem i rundt min alder - sagt takk for seg på denne jorda på grunn av kreft. Det er klart det gjer noko med ein når to bekjente i løpet av ei veke blir borte, slik eg opplevde i sommar. Eg gløymer ikkje så lett Anja Merete som gjennom bloggen sin Solsiden fortalte om den smertefulle vegen mot døden. Det er klart eg tenker på dei tinga - det kjennes fortsatt som at eg sjølv lurte kreftspøkelset.
Før jul kom det i løpet av nokre få dagar to tunge nyheiter: Først at Anbjørg Håtun sin kreft var spreidd seg til hovudet, og så det at Karl Erik Bøhn hadde fått dødsdommen. Det står respekt av det Bøhn gjorde - å fortelje det til pressa allereie same dag! Eg har tenkt på det! Ville eg tort å vere like open som han?
Eg er neimen ikkje sikker på det. Eg har kalla mi eigen openheit for mitt bidrag til eit opnare og varmare samfunn. Eg har fått tilbakemeldingar på at det har vore verdifullt det eg har gjort! Men når sjukdom rammar blir ein liten. Borte er Supermann og Superwoman, og ein står nokså aleine - det er ingen andre som kan ta behandlinga for deg! Vonleg vil nokon vere der saman med deg! Det å ha familie og venner rundt seg som er med på reisa, er av uvurderleg betyding, og gjer den tunge tida litt lettare.

Eg trur ein må ha opplevd sjukdommen hardt på kroppen for å kunne skjønne kor avkledd ein gjer seg når ein står fram på denne måten som til dømes Anbjørg Håtun og Karl Erik Bøhn har gjort. Det gjeld ikkje berre kreft, det er den eg forheld meg til. Det gjeld alle alvorlege sjukdommar, også psykiske sjukdommar.
Eg har prøvd dei psykiske bølgedalane og. Eg har kjent på angsten som grip rundt meg medan eg tenker "no blir eg sjuk att, no blir eg sjuk att". Eg vonar eg ikkje kjem dit att. I dag kunne eg fleipe rett frå levra om januardepresjonen eg gløymde å ha i år... Viss eg skal rekke den før sola kjem på torsdag, må eg skunde meg...

Når alvoret tek meg, så kjenner eg på angsten for å dø. Angsten om at ungane skal bli att åleine - kven skal tak seg av dei då? Å møte døden som ein ven er per i dag ikkje eit alternativ for meg. Å erkjenne at ein må på eit eller anna tidspunkt møte døden, er eg og usikker på om eg kan. Det må i såfall vere langt fram - når eg ein gong blir gammal. Veldig gammal.
Eg har i eit tidlegare blogginnlegg snakka om døden som kom som ein tjuv i natta. Eg har og beskrive ein periode i livet mitt som tung, fordi det var so mykje død i livet mitt, så eg visste ikkje kor eg skulle gjere av meg. Som kristen skal eg visstnok vere på lag med døden når tid han måtte kome. Men eg er ikkje der. Eg vil ikkje vite av han. Eg vil seie som Bjørn Eidsvåg seier i songen "Eg vil ikkje dø":

"... me vil vere her i uendelige tider...
For ein håpløse ide at me ein gong skal bli borte ...
me skal aldri legg oss ned - det er livet alt for kort til,
og fra forfallet og døden tar me avstand"

Eg innser at døden ikkje kan fortrengast bort - eg kan ikkje late som at han aldri fins. Som mennesker er det vel ikkje sikkert at det fortrengje han vi vil - kanskje heller overvinne han. Som mennesker vil vi og våre superkrefter vere større enn det som skal vere vårt siste. Det handler ikkje berre om å leve kvar dag som om han er den siste, men at vi gjer alt vi kan for å trasse naturlover, eller iallfall leve i yttergrensene av naturlovene.
"Memento mori" sa dei gamle romarane - hugs at du skal døy! Viss eg kan få lov å gløyme det for ei stund, skal eg hente det fram att seinare - når det passar (for det gjer det jo aldri). Det er livet og kjærleiken eg lever for på jorda - ikkje for døden.

Husk å leve mens du gjør det, husk å elske mens du tør det <3